Helpen sojaproducten de kans op kanker te verkleinen?

Het is niet duidelijk of soja invloed heeft op de kans op kanker. Onderzoek laat verschillende resultaten zien.

Ons advies

Er is nog meer onderzoek nodig voordat wij een aanbeveling over soja en kanker kunnen doen. Voor nu is het advies om maximaal twee tot drie porties sojaproducten per dag te eten of drinken (1 portie is 1 beker of 1 glas sojamelk of 1 vleesvervanger zoals tempéh of tofu).

Sojasupplementen (pillen, poeders, preparaten) kunnen grote hoeveelheden isoflavonen bevatten. Het is niet altijd duidelijk hoeveel isoflavonen een preparaat bevat. We weten niet wat de invloed van deze sojasupplementen is op kanker. Gebruik daarom geen sojasupplementen.

Wat is soja?

Soja is afkomstig van de sojaboon. Van deze peulvrucht worden sojaproducten gemaakt zoals vleesvervangers en andere vegetarische producten. Ook soja ’zuivel’ (sojadrink, sojapudding, sojayoghurt) en producten zoals tofu en tempéh. Daarnaast wordt soja ook in veel levensmiddelen verwerkt. Op de verpakking staat of een product soja bevat. Soja is rijk aan eiwit, onverzadigd vet en bevat ijzer en vitamine B1.

Wat blijkt uit onderzoek?

Onderzoek laat verschillende resultaten zien. Er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat soja geen invloed heeft op de kans op kanker. Maar er zijn ook onderzoeken waaruit blijkt dat soja een kleine invloed heeft op bepaalde soorten kanker. Er is meer onderzoek nodig om duidelijkheid te krijgen over soja en de kans op kanker.

Soja bevat isoflavonen, stoffen die erg lijken op het hormoon oestrogeen dat het lichaam zelf maakt. Isoflavonen worden ook wel plantaardige oestrogenen of fyto-oestrogenen genoemd. Van isoflavonen wordt nu gedacht dat ze invloed hebben op hoe de hormonen testosteron en oestrogeen in ons lichaam werken. Op deze manier zouden isoflavonen de kans op borstkanker en prostaatkanker mogelijk verkleinen.

De oorzaak van het mogelijke effect van soja op prostaatkanker is niet duidelijk, wel is duidelijk dat prostaatkanker ontstaat onder invloed van testosteron. Hierdoor zou soja de kans op het ontstaan van prostaatkanker kunnen verkleinen.

Oestrogeen heeft ook invloed op het ontstaan van borstkanker. Er is echter meer onderzoek nodig om hier meer duidelijkheid over te krijgen. Hierdoor zou de kans op het ontstaan van borstkanker verkleind kunnen worden.

Bronnen

Dit artikel is bijgewerkt in juni 2023.

Applegate, C. C., Rowles, J. L., Ranard, K. M., Jeon, S., & Erdman, J. W. (2018). Soy Consumption and the Risk of Prostate Cancer: An Updated Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 10(1), 40. https://doi.org/10.3390/nu10010040
Boutas, I., Kontogeorgi, A., Dimitrakakis, C., & Kalantaridou, S. N. (2022). Soy Isoflavones and Breast Cancer Risk: A Meta-analysis. In vivo (Athens, Greece), 36(2), 556–562. https://doi.org/10.21873/invivo.12737
Fan, Y., Wang, M., Li, Z., Jiang, H., Shi, J., Shi, X., Liu, S., Zhao, J., Kong, L., Zhang, W., & Ma, L. (2022). Intake of Soy, Soy Isoflavones and Soy Protein and Risk of Cancer Incidence and Mortality. Frontiers in nutrition, 9, 847421. https://doi.org/10.3389/fnut.2022.847421
Finkeldey, L., Schmitz, E., & Ellinger, S. (2021). Effect of the Intake of Isoflavones on Risk Factors of Breast Cancer-A Systematic Review of Randomized Controlled Intervention Studies. Nutrients, 13(7), 2309. https://doi.org/10.3390/nu13072309
Wada, K., Tsuji, M., Tamura, T., Konishi, K., Goto, Y., Mizuta, F., Koda, S., Uji, T., Hori, A., Tanabashi, S., Matsushita, S., Tokimitsu, N., & Nagata, C. (2018). Soy Isoflavone Intake and Bladder Cancer Risk in Japan: From the Takayama Study. Cancer epidemiology, biomarkers & prevention : a publication of the American Association for Cancer Research, cosponsored by the American Society of Preventive Oncology, 27(11), 1371–1375. https://doi.org/10.1158/1055-9965.EPI-18-0283
World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research (2018). Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective. Continuous Update Project Expert Report. https://wcrf.org/diet-activity-and-cancer/

Stel je vraag aan de experts

Wij zijn er voor al je vragen over voeding en leefstijl in relatie tot kanker.

Stel je vraag

Een samenwerking tussen

Over Voedingenkankerinfo.nl

De voorlichting in dit artikel is zorgvuldig ontwikkeld door het Wereld Kanker Onderzoek Fonds in samenwerking met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), Wageningen University and Research (WUR) en de Landelijke Werkgroep Diëtisten Oncologie (LWDO).

Maak kennis met de redactie